§ØºÜø Æð²ðÆò âºÜø ´²Ä²ÜìºÈ¦

²ëáõÙ ¿ ѳٳϳñ·áÕ Ý³Ë³ñ³ñ ¸³íÇà ¼³¹áÛ³ÝÁ

²ñï³¹ñ³Ï³Ý »Ýóϳéáõóí³ÍùÝ»ñÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÁ ѳٳϳñ·áÕ Ý³Ë³ñ³ñÇ å³ßïáÝÁ ѳÝñ³å»ïáõÃÛáõÝáõÙ ·ñ»Ã» ѳٳ½áñ ¿ ÷áËí³ñã³å»ïÇ å³ßïáÝÇÝ£ ä³ñ½³å»ë ³ÝáõÝÝ ¿ áõñÇߣ ºí áñå»ë ³í³Ý¹áõÛë å³ßïáÝÁ ½µ³Õ»óÝáõÙ »Ý Ù³ñ¹ÇÏ« áñáÝù Çñ»Ýó Ï»Ýë³·ñáõÃÛ³Ý Ù»ç ËÇëï »É»õ¿çáõÙÝ»ñ »Ý áõÝ»ó»É£ ܳËÏÇÝ Ý³Ë³ñ³ñ ì³Ñ³Ý ÞÇñ˳ÝÛ³ÝÇó Ñ»ïá ³ñï³¹ñ³Ï³Ý »Ýóϳéáõóí³ÍùÝ»ñÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÁ ѳٳϳñ·»É ëÏë»ó ºÎØ ³Ý¹³Ù« ųٳݳÏÇÝ ÐÐÞ« 1998-Çóª ÐÐÎ ³Ý¹³Ù ¸³íÇà ¼³¹áÛ³ÝÁ£ äñÝ ¼³¹áÛ³ÝÇÝ Ëݹñ»óÇÝù ·Ý³Ñ³ï»É ÐÐÎ-Ç ·áñͳ¹Çñ ³ß˳ï³ÝùÁ£ Àëï åñÝ ¼³¹áÛ³ÝÇ© §ºÃ» ½áõï Ãí»ñÇ É»½íáí Ëáë»Ýù« ÇÝã Ëáëù« ³é³çÁÝóóÁ ϳ« ³ß˳ï³Ýù ϳï³ñíáõÙ ¿£ ê³ µ³í³ñ³ñ ¿« û áã« ³Û¹ Ù³ëÇÝ ã»Ù áõ½áõÙ Ëáë»É£ γñ× ³ë»Ùª ÇÝã Ëáëù« ¹»é µ³í³ñ³ñ ã¿« ³Ý»ÉÇù ß³ï-ß³ï ϳ¦£ ÐÐÎ-§Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛáõݦ Ïáõë³ÏóáõÃÛ³Ý Ñ³ñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ Ëáë»ÉÇë í³ñã³å»ïÁ ³ëáõÉÇëáõÙ ÷áñÓ»ó ³ÛÝåÇëÇ ïå³íáñáõÃÛáõÝ ëï»Õͻɫ û Ýáñٳɫ ÁÝÏ»ñ-µ³ñ»Ï³Ù³Ï³Ý ѳñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñ »Ý£ ºÃ» ³Û¹ù³Ý É³í ¿Çù« ÇÝãá±õ µ³Å³Ýí»óÇù£ Ø»ñ µÝ³Ï³Ý ³Ûë ѳñóÇÝ ¸³íÇà ¼³¹áÛ³ÝÁ å³ï³ë˳ݻó í³ñã³å»ï³Ýٳݩ §Ü³Ë« Ù»Ýù Çñ³ñÇó ã»Ýù µ³Å³Ýí»É£ àñáß Ñ³Ýñ³å»ï³Ï³ÝÝ»ñ ¹áõñë »Ý »Ï»É »õ ëï»ÕÍ»É »Ý Ýáñ Ïáõë³ÏóáõÃÛáõÝ£ ´áÉáñ Ïáõë³ÏóáõÃÛáõÝÝ»ñáõÙ ¿É ÉÇÝáõÙ »Ý ³Û¹åÇëÇ µ³Ý»ñ£ ê³ ó³í³ÉÇ ã¿« ÝáñÙ³É »ñ»õáõÛà ¿£ ÆÝãá±õ »Ýù ³ëáõÙ« û §Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛáõݦ Ïáõë³ÏóáõÃÛ³Ý Ñ»ï Ù»Ýù ³é³ÝÓݳå»ë åñáµÉ»ÙÝ»ñ ã»Ýù áõݻݳ« áñáíÑ»ï»õ »°õ Ýñ³Ýó ·³Õ³÷³ñ³ËáëáõÃÛáõÝÁ« »°õ Ù»ñÁ« ϳñÍ»ë û ÝáõÛÝÝ ¿£ ºí µ³óÇ ¹³« ϳñÍ»ë û ÝáõÛÝ Ñ»ÝùÇ íñ³ »Ýù£ ºí ³ÛÝ« áñ ³ÛÝï»Õ Ù»ñ ÁÝÏ»ñÝ»ñÝ »Ý« Ù»ñ å»ë Ùï³ÍáÕ Ù³ñ¹ÇÏ »Ý« ·ïÝáõÙ »Ù« áñ ѳٳ·áñͳÏóáõÃÛ³Ý »½ñ»ñ ÙÇßï ÉÇÝ»Éáõ »Ý¦£

¸³íÇà ¼³¹áÛ³ÝÁ ѳٳϳñ·áÕ Ý³Ë³ñ³ñÇ å³ßïáÝáõÙ Çñ»Ý ÷áËí³ñã³å»ï ½·á±õÙ ¿« áõÝDZ µ³í³ñ³ñ ÉͳÏÝ»ñ© §ÆÝãá±õ »Ý ³ëáõÙ ÷áËí³ñã³å»ïÇ å³ßïáÝ« áñáíÑ»ï»õ ³Ûë ݳ˳ñ³ñÁ ϳñáÕ ¿ ѳÝÓݳñ³ñáõÃÛáõÝÝ»ñ ï³É ÙÛáõë ݳ˳ñ³ñÝ»ñÇÝ« »Ã» ѳÝÓݳñ³ñáõÃÛáõÝ ï³ÉÁ í»ñ³å³Ñí³Í ¿ í³ñã³å»ïÇÝ« ³å³« ÇÝã-áñ Ù³ëáí í³ñã³å»ïÁ Çñ Çñ³í³ëáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ÷á˳Ýó»É ¿ ³Ûë ݳ˳ñ³ñáõÃÛ³ÝÁ£ ²ÛëÇÝùÝ« ¹áõñë ¿ ·³ÉÇë« áÝó áñ Çñ»Ý ï»Õ³Ï³É« Çñ ·áñÍÁ ûûõ³óÝ»Éáõ ѳٳñ¦£

¸³íÇà ¼³¹áÛ³ÝÁ áñå»ë ºÎØ ³Ý¹³Ù Õ³ñ³µ³ÕÛ³Ý Ñ³Ï³Ù³ñïáõÃÛ³Ý Ï³ñ·³íáñÙ³Ý í»ñ³µ»ñÛ³É Çñ ï»ë³Ï»ïÁ ѳÛïÝ»ÉÇë ѳñÏ Ñ³Ù³ñ»ó í»ñÑÇ߻ɫ áñ ÇÝùÁ ãáñë ï³ñÇ Õ»Ï³í³ñ»É ¿ ºñ³ëËÇ ×³Ï³ïÁ« ³Û¹ Å³Ù³Ý³Ï ¸³íÇà ¼³¹áÛ³ÝÁ ݳ»õ ²ñ³ñ³ïÇ ·áñÍÏáÙÇ Ý³Ë³·³ÑÝ ¿ñ« »õ Çñ ³ë»Éáí« Ç å³ßïáÝ» ³ÝÁݹѳï ѳݹÇåáõÙÝ»ñ ¿ñ áõÝ»ÝáõÙ ²ÉÇ»õÇ Ñ»ï£ Àëï ¼³¹áÛ³ÝÇ© §¶ñ³í»±É »Ýù« û± áã« ³ëáõÙ »Ýùª ³½³ï³·ñ»É »Ýù£ ê³ ³ÛÝù³Ý Ýáõñµ ѳñó ¿£ γñͻ٠ê»ñÅ ê³ñ·ëÛ³ÝÁ ß³ï ¹ÇåáõÏ å³ï³ë˳ݻóª ÇÝãá±õ »Ýù í³Ë»ÝáõÙ ³ë»É« áñ ·ñ³í»É »Ýù£ ¾¹ù³Ý áñ Ù»ñ ÑáÕ»ñÁ ·ñ³í»É »Ýª ϳñ»ÉÇ ¿« Ù»Ýù« áñ ÙÇ ùÇã ·ñ³í»É »Ýùª ãDZ ϳñ»ÉÇ£ ì»ñçÇí»ñçá« Ù»Ýù ¹³ ³ñ»É »Ýù ³ÛÝ µ³ÝÇ Ñ³Ù³ñ« áñå»ë½Ç ë³ÑÙ³ÝÁ Ñ»é³Ý³ »õ Ô³ñ³µ³ÕÁ ϳñáճݳ ѳݷÇëï ³åñ»É£ ÆÝã í»ñ³µ»ñáõÙ ¿ ѳñóÇ ÉáõÍÙ³ÝÁ« Ù»Ýù å»ïù ¿ ÉñÇí ÇÝýáñÙ³ódz áõݻݳÝù« áñ ϳñáճݳÝù ÇÝã-áñ µ³Ý ³ë»É£ ²Û¹ ÇÝýáñÙ³óÇ³Ý ß³ï ùÇã Ù³ñ¹ ·ÇïÇ£ η³ ųٳݳÏÁ« ÉñÇí ϳë»Ý« µáÉáñë ÏùÝݳñÏ»Ýù« Ù»ñ ϳñÍÇùÁ ϳë»Ýù£ ºë« ³ÝÓ³Ùµ« áñå»ë §ºñÏñ³å³ÑǦ ³Ý¹³Ù« ß³ï-ß³ï ѳñó»ñáõÙ« ³Ûá« ÇÙ Ó³ÛÝÁ µ³ñÓñ³óÝ»Éáõ »Ù¦£

²ÛÝáõ³Ù»Ý³ÛÝÇí« ÷á˽ÇçáõÙ³ÛÇÝ ³ëí³ÍÁ ÙÇ ÷áùñ ³ÝѳëϳݳÉÇ ¿£ ºÃ» ÁݹáõÝ»Ýù« åÇïÇ Ù»ñ ÏáÕÙÇó ѳÝÓÝí»Ý ·ñ³íí³Í ï³ñ³ÍùÝ»ñÁ« ³ÛÝ ³ÝáõÝÝ»ñÁ« áñ Ãí³ñÏ»ó ê»ñÅ ê³ñ·ëÛ³ÝÁ« ³å³ DZÝã ¿ ½Çç»Éáõ ²¹ñµ»ç³ÝÁ£ ¸³íÇà ¼³¹áÛ³ÝÇ µ³ó³ïñٳٵª §88-ÇÝ« »ñµ ß³ñÅáõÙÁ ëÏëí»ó« Ù»Ýù ÙÇ µ³Ý ¿ÇÝù ³ëáõÙª áõ½áõÙ »Ýù Ô³ñ³µ³ÕÁ Ùdzݳ г۳ëï³ÝÇÝ Ï³Ù ¿É ¹³éݳ ³ÝÏ³Ë å»ïáõÃÛáõÝ£ ºÃ» Çñ»Ýù ³Ûë Ýå³ï³ÏÁ ï³ÉÇë »Ý« ³ñ¹»Ý ë³ Ý߳ݳÏáõÙ ¿« áñ ½ÇçáõÙ »Ý¦£ ´³Ûó Ù»Ýù ãëå³ë»óÇÝù« áñ ¹³ Çñ»Ýù ï³Ý« Ù»Ýù å³ï»ñ³½Ùáí ѳë³Ýù Ù»ñ Ýå³ï³ÏÇÝ£ àõñ»±ÙÝ© §ÐÇÙ³ áõ½áõÙ »Ýù« áñ ¹³ ÉÇÝÇ ÃÕÃÇ íñ³« áñå»ë½Ç ³ÙµáÕç ³ß˳ñÑÝ ÁݹáõÝÇ ¹³£ ºÃ» ãÇ ÁݹáõÝáõÙ« ³ÛëåÇëÇ Ï³ËÛ³É íÇ×³Ï ¿£ ºÃ» ¹³ ÉÇÝÇ« Ùݳó³Í ß³ï ѳñó»ñ ϳñ»ÉÇ ¿ ݳۻɦ£ ²Û¹ ¹»åùáõÙ« ëï³óíáõÙ ¿« áñ ²ßáï سÝáõã³ñÛ³ÝÁ ×Çßï ¿« »ñµ åݹáõÙ ¿« û Ù»Ýù ï³ÉÇë »Ýù ÏáÝÏñ»ï µ³Ý« ÷á˳ñ»ÝÁ ëï³ÝáõÙ »Ýù ÃáõÕã Àëï ¸³íÇà ¼³¹áÛ³ÝÇ© §´³Ûó ³Ûëûñ ϳ ÃáõÕë áñ ³Û¹ ï³ñ³ÍùÁ ²¹ñµ»ç³ÝÇÝÝ ¿£ Ø»Ýù ëï³ÝáõÙ »Ýù ÃáõÕë áñ ³Û¹ ï³ñ³ÍùÁ г۳ëï³ÝÇÝÝ ¿£ ºÏ»ù ë³ ëï³Ý³Ýù« Ñ»ïá ÏËáë»Ýù£ ºë »ñ³½áõÙ »Ù« áñ ë³ ëï³Ý³Ýù£ ¾¹ »ñ³½Ý ¿ñ« áñ µáÉáñë ¹áõñë »Ï³Ýù å³Ûù³ñÇ£ àñ ¹³ ëï³Ý³Ýù« ϳñáÕ »Ýù ÙÇ Ï»ïáí ³ë»Éª ѳÕÃ³Ý³Ï ï³ñ³Ýù« ѳÕûóÇÝù£ ÆëÏ ¹ñ³ÝÇó Ñ»ïá å»ïù ¿ µ³Ý³Ïó»É« û ÇÝãÁ áÝó ³Ý»É£ Øݳó³ÍÁ ï»ËÝÇÏ³Ï³Ý ËݹÇñÝ»ñ »Ý¦£

²Ý¹ñ³ÝÇÏ Ø³ñ·³ñÛ³ÝÇ Ï³é³í³ñáõÃÛáõÝÝ ³é³ÛÅÙ Ãíáí »ññáñ¹ ϳé³í³ñáõÃÛáõÝÝ ¿« »ñϳñ³Ï»óáõÃÛ³Ý ÇÙ³ëïáí£ Àëï Çë« å³ï׳éÁ »ñÏñÇ Ý»ñù³Õ³ù³Ï³Ý íÇ׳ÏÁ ³é³ÛÅÙ ãëñ»Éáõ Ùï³¹ñáõÃÛáõÝÝ ¿« ãÙáé³Ý³Ýù« áñ Ô³ñ³µ³ÕÇ Ñ³ñóÝ ¿ Ù»çï»ÕáõÙ« Ù»Ï ¿É §ÐáÏï»Ùµ»ñÇ 27¦-Á« »õ áã û ³°ÛÝ« áñ ϳé³í³ñáõÃÛáõÝÁ É³í ¿ ³ß˳ïáõÙ© §î»ë« ¹áõù ³ë³óÇùª ã¿Ç ³ëÇ É³í ¿ ³ß˳ïáõÙ£ àñ µáÉáñ¹ ëÏë»ù ³ë»É« û É³í ¿ ³ß˳ïáõÙ« Ù»Ýù ¿É Ïá·»õáñí»Ýù áõ ɳí ϳß˳ï»Ýù£ гٻݳÛݹ»åë« ÷³ëïÁ ÙÝáõÙ ¿ ÷³ëï« áñ »ñµ ËáëáõÙ »Ýù Ãí»ñÇ É»½íáí« ï»ëÝáõÙ »Ýù« áñ ß³ñŠϳ£ ÆÝã Ëáëù« ³Ûë ß³ñÅÇ Ñ³Ù³ñ ݳËÏÇÝ Ï³é³í³ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ÑÇÙù»ñ »Ý ¹ñ»É¦£

ì»ñçáõ٠ѳñÏ »Ù ѳٳñáõÙ å³ñ½³å»ë Ñ»ï»õÛ³ÉÝ ³í»É³óݻɩ å»ï³Ï³Ý å³ßïáÝÛ³ÛÇ Ñ»ï ѳñó³½ñáõÛóÁ ¹Åí³ñ ·áñÍ ¿£ ì»ñçÇÝÝ»ñë áõÝ»Ý å³ï³ë˳ÝÝ»ñÇ ·ñ»Ã» áãÇÝã ã³ëáÕ Çñ»Ýó ßñç³Ý³ÏÁ« áñÇó áã ÙÇ Ï»ñå ¹áõñë ã»Ý ·³ÉÇë£ ²Û« »ñµ ÏÉÇÝ»Ý ëáíáñ³Ï³Ý ù³Õ³ù³óÇ« ³ÛÝ Å³Ù³Ý³Ï ³í»ÉÇ Ñ»ßï ÏËáë»Ý£ Æ ¹»å« é»åÉÇÏÁ í»ñ³µ»ñáõÙ ¿ µ³ó³é³å»ë µáÉáñ å³ßïáÝ۳ݻñÇÝ£

زð¶²ðÆî ºê²Ú²Ü