26 September 2003

²¼²î-²ÜÎ²Ê ²ÚÜ úðÆò

§²½³ïáõÃÛáõݦ é³¹Çáϳ۳ÝÇ Ñ³ÛÏ³Ï³Ý Í³é³ÛáõÃÛáõÝÝ ³ñ¹»Ý Ï»ë ¹³ñ ¿, áñ ³Ý³ã³é, ûµÛ»ÏïÇí »õ µ³½Ù³ÏáÕÙ³ÝÇ Éñ³ïíáõÃÛáõÝ ¿ ïñ³Ù³¹ñáõÙ Ñ³Û Ñ³ë³ñ³ÏáõÃÛ³ÝÁ:

ÊáñÑñ¹³ÛÇÝ ï³ñÇÝ»ñÇÝ §²½³ïáõÃÛáõݦ é³¹Çáϳ۳ÝÁ ·ñ»Ã» ÙÇ³Ï ³ÕµÛáõñÝ ¿ñ, áñï»ÕÇó ϳñ»ÉÇ ¿ñ ÇÙ³Ý³É Ù³ñ¹Ï³Ýó Çëϳå»ë Ñ»ï³ùñùñáÕ ÇÝã-áñ µ³Ý, áñÁ ¹áõñë ¿ñ §ÑÝ·³ÙÛ³ÏÁª ãáñë ï³ñáõÙ¦ ϳ٠§Ï»óó» Ù³ÛÇëÇ 1-Á¦ ϳճå³ñÝ»ñÇó: ²ÝϳËáõÃÛáõÝÇó Ñ»ïá ÷áùñ ÇÝã ÷áËí»ó §²½³ïáõÃ۳ݦ ѳÛÏ³Ï³Ý Í³é³ÛáõÃÛ³Ý ³é³ù»ÉáõÃÛáõÝÁ, µ³Ûó ÑÇÙÝ³Ï³Ý áõÕÕáõÃÛáõÝÁ ÝáõÛÝÝ ¿ª Ù³ñ¹Ï³Ýó åñáý»ëÇáÝ³É Ó»õáí ï»Õ»Ï³óÝ»É »ñÏñáõ٠ϳï³ñíáÕ Ï³ñ»õáñ³·áõÛÝ Çñ³¹³ñÓáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ: ÆÝãÁ »õ Ù»ñ ·áñÍÁÝÏ»ñÝ»ñÁ ѳçáÕáõÃÛ³Ùµ ³ÝáõÙ »Ý:

è³¹Çáϳ۳ÝÇ Ñ³ÛÏ³Ï³Ý Í³é³ÛáõÃÛ³Ý 50-³ÙÛ³ÏÇ ³éÇÃáí г۳ëï³ÝáõÙ »Ý ·ïÝíáõÙ §²½³ïáõÃÛáõݦ é³¹Çáϳ۳ÝÇ Ñ»é³ñÓ³ÏáõÙÝ»ñÇ ïÝûñ»Ý ØÇᯐ ¸Ûáõµ³ÏÁ »õ é³¹Çáϳ۳ÝÇ Ñ³ÛÏ³Ï³Ý Í³é³ÛáõÃÛ³Ý Õ»Ï³í³ñ Ðñ³Ûñ ³Ùñ³½Û³ÝÁ: ºñ»Ï Ýñ³Ýù ѳ۳ëï³ÝÛ³Ý Ù³ÙáõÉÇ Ý»ñϳ۳óáõóÇãÝ»ñÇÝ å³ïÙ»óÇÝ é³¹Çáϳ۳ÝÇ ³é³çÇϳ Íñ³·ñ»ñÇ Ù³ëÇÝ: سëݳíáñ³å»ë, ݳ˳ï»ëíáõÙ ¿ µ³ó»É §²½³ïáõÃ۳ݦ ѳÛÏ³Ï³Ý ·ñ³ë»ÝÛ³ÏÇ Ñ»éáõëï³ï»ë³ÛÇÝ Íñ³·Çñ: ÜÙ³Ý ³é³ç³ñÏáõÃÛáõÝÝ»ñ §²½³ïáõÃÛáõÝÁ¦ ëï³ÝáõÙ ¿ ï³ñµ»ñ Ñ»éáõëï³ÁÝÏ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇóª §¹áõù Íñ³·ÇñÝ ³å³Ñáí»ù, Ù»Ýù »Ã»ñÁ Ïïñ³Ù³¹ñ»Ýù¦: Ðݳñ³íáñ ¿ ݳ»õ гÝñ³ÛÇÝ é³¹ÇáÛÇ »Ã»ñáõÙ ÉÇÝ»Ý §²½³ïáõÃ۳ݦ å³ïñ³ëï³Í ï³ñµ»ñ ÷áùñÇÏ Ñ³Õáñ¹áõÙÝ»ñ, ÇÝãå»ë, ³ë»Ýù, §Ø³ùë Èǵ»ñÃÇݦ ¿ ϳ٠³é³íáïÛ³Ý Ãáù-ßááõÝ»ñÁ:

Ø»ñ ѳñóÇݪ íï³Ý· ãDZ ëå³éÝáõÙ §²½³ïáõÃ۳ݦ ѻﳷ³ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³ÝÁ §¼È Ù³ëÇݦ ûñ»ÝùÁ, áñÝ ³é³çÇÝ ÁÝûñóٳٵ ³ñ¹»Ý ÁݹáõÝí»É ¿, »õ áñáõÙ ï»Õ ¿ ·ï»É ûï³ñ»ñÏñÛ³ ýÇݳÝë³íáñáõÙ ëï³óáÕ Éñ³ïí³ÙÇçáóÝ»ñÇ Ýϳïٳٵ áñáß ë³Ñٳݳ÷³ÏáõÙÝ»ñ ݳ˳ï»ëáÕ Ñá¹í³Í (³ÛÝ å³Ñ³ÝçáõÙ ¿, áñ ³ÛÉ »ñÏñÝ»ñáõÙ ÃáÕ³ñÏíáÕ Éñ³ïí³ÙÇçáóÇ ï³ñ³ÍáõÙÁ ÉÇÝÇ ÙdzÛÝ Ó»éݳñϳïÇñ³Ï³Ý ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝ) å³ñáÝ Â³Ùñ³½Û³ÝÁ å³ï³ë˳ݻó. §â»Ù ϳñÍáõÙ, û ÑÇÙ³, Ñ»ïÁÝïñ³Ï³Ý ßñç³ÝáõÙ ÇÝã-áñ Ù»ÏÇÝ å»ïù ¿ Ù»ñ ¹»Ù ÇÝã-áñ µ³Ý»ñ Ó»éݳñÏ»É: ÐáõÛë áõÝ»Ù, áñ ÙÇÝã»õ »ñÏñáñ¹ ÁÝûñóáõÙÝ ÁÝÏ³Í Å³Ù³Ý³Ï³ßñç³ÝáõÙ ³Û¹ Ñá¹í³ÍÁ Ï÷áËíÇ: Ø»Ýù Ó»éݳñϳïÇñ³Ï³Ý ϳ½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝ ã»Ýù »õ Ù»Ýù Çñ³íáõÝù ãáõÝ»Ýù ÏáÙ»ñódzÛáí ½µ³Õí»Éáõ: ºÃ» ã÷áËíÇ, Ù»Ýù ³Ýå³ÛÙ³Ý Ïµ³ñÓñ³óÝ»Ýù Ù»ñ Ó³ÛÝÁ¦: ÆëÏ ÁݹѳÝñ³å»ë, Áëï å³ñáÝ Â³Ùñ³½Û³ÝÇ, Ù³ÙáõÉÇ Ñ³Ù³ñ áñ»õ¿ ûñ»ÝùÇ Ï³ñÇù ãϳ:

îÇÏÇÝ ¸Ûáõµ³ÏÇÝ ÉÇáíÇÝ µ³í³ñ³ñáõÙ ¿ §²½³ïáõÃ۳ݦ ѳÛÏ³Ï³Ý Í³é³ÛáõÃÛ³Ý ³ß˳ï³ÝùÁ, ù³ÝÇ áñ Éñ³·ñáÕÝ»ñÁ ³ß˳ï³ë»ñ »Ý »õ åñáý»ëÇáݳÉ: гÛÏ³Ï³Ý Í³é³ÛáõÃÛáõÝÁ é³¹Çáϳ۳ÝÇ ³Ù»Ý³Ù»Í Éë³ñ³ÝÝ»ñÇó Ù»ÏÝ áõÝÇ: ÀݹѳÝñ³å»ë, §²½³ïáõÃÛáõÝÁ¦ »Ã»ñ ¿ ¹áõñë ·³ÉÇë 34 É»½áõÝ»ñáí, »õ ï³ñ»Ï³Ý ì³ßÇÝ·ÃáÝÁ ïñ³Ù³¹ñáõÙ ¿ $72 ÙÇÉÇáÝ ·áõÙ³ñ` µáÉáñ ͳé³ÛáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ³ß˳ï³ÝùÇ Ñ³Ù³ñ:

ø³ÝÇóë Ýßí»ó §²½³ïáõÃ۳ݦ ëϽµáõÝùÝ»ñÁ` ³ÝϳËáõÃÛáõÝ »õ ³Ý³ã³éáõÃÛáõÝ: ÆëÏ Ñ»±ßï ¿ ³ÝÏ³Ë ÉÇÝ»É Ð³Û³ëï³ÝáõÙ: ²Ûë ѳñóÇÝ å³ñáÝ Â³Ùñ³½Û³ÝÁ å³ï³ë˳ݻó. §Þ³ï ¹Åí³ñ ¿: ÜáõÛÝÇëÏ Ù»½ ѳٳñ, áñ µáÉáñ ÑÇÙù»ñÝ áõÝ»Ýù ³ÝÏ³Ë ÉÇÝ»Éáõ, µ³½Ù³ÃÇí ¹Åí³ñáõÃÛáõÝÝ»ñ ϳÝ: ê³Ï³ÛÝ Ù»Ýù ÙÇßï ѳí³ï³ñÇÙ »Ýù Ù»ñ ëϽµáõÝùÝ»ñÇÝ, »õ »Ã» µáÉáñ Éñ³·ñáÕÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ ÉÇÝ»Ý ³Ý¹³í³×³Ý ëϽµáõÝùÝ»ñ, áñáÝóáí Ýñ³Ýù ϳé³çÝáñ¹í»Ý ³ÝÏ³Ë ³ÛÝ µ³ÝÇó` ÇßË³Ý³Ï³Ý Ã» Áݹ¹ÇÙ³¹Çñ Éñ³ïí³ÙÇçáóáõÙ »Ý ³ß˳ïáõÙ, ³å³ Ñ»éáõ ãÇ ÉÇÝÇ ³ÛÝ ûñÁ, áñ åñáý»ëÇáݳÉǽÙÁ ÏÉÇÝÇ ·É˳íáñ áñ³ÏÁ: ÖÇßï ¿, Ñݳñ³íáñ ¿, áñ ëϽµáõÝù³ÛÝáõÃÛ³Ý å³ï׳éáí áÙ³Ýù ³ß˳ï³ÝùÇó ½ñÏí»Ý¦: Ò»õ³íáñí³Í ³í³Ý¹áõÛÃÇ Ñ³Ù³Ó³ÛÝ Ð³Û³ëï³ÝáõÙ Ù³ÙáõÉÇ ³ÝϳËáõÃÛ³Ý »õ ³½³ïáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ å³Ûù³ñáõÙ »Ý Ýñ³Ýù, áíù»ñ ³Û¹ å³ÑÇÝ Áݹ¹ÇÙáõÃÛáõÝ »Ý: ºí ù³ÝÇ áñ §²½³ïáõÃÛáõÝÁ¦ ÙÇßï ³ÝÏ³Ë ¿ »Õ»É, ½³ñٳݳÉÇ ã¿, áñ 95-96ÃÃ. Çß˳ÝáõÃÛáõÝÝ»ñÁ Ýñ³Ý Ù»Õ³¹ñáõÙ ¿ÇÝ ¹³ßݳÏó³Ï³ÝÝ»ñÇ Ñ³Ý¹»å µ³ñÛ³ó³Ï³ÙáõÃÛ³Ý Ù»ç, ÇëÏ ÑÇÙ³` ×Çßï ѳϳé³ÏÁ` §Ý³ËÏÇÝÝ»ñǦ ϳ٠§³ñÙ³ï³Ï³ÝÝ»ñǦ ÏáÕùÇÝ ÉÇÝ»Éáõ Ù»ç: ²ÛÝÇÝã, ÷³ëïÁ Ù»ÏÝ ¿` §²½³ïáõÃÛáõÝÁ¦ Ý»ñϳ۳óÝáõÙ ¿ ³Ù»Ý ÇÝã »õ µáÉáñ ÏáÕÙ»ñÇó. §Ø»½ ѳٳñ ãϳ ÷³Ï ûٳ, ãϳ ûٳ, áñÁ Ù»Ýù ÏËáõë³÷»Ýù Éáõë³µ³Ý»É¦,- ³ëáõÙ »Ý §²½³ïáõÃ۳ݦ ջϳí³ñÝ»ñÁ:

غȲÜÚ² ´²ðêºÔÚ²Ü